Çorbalar tesbit olunurken Kastamonu merkez ve mülhakatı muayyen bölgelere ayrılarak anket usulüne başvurulmuş ve bu suretle 361 adet fiş tanzim olunmuştur. Bu fişler tedkik olunarak birbirinin aynı olanlardan bir tanesi alınmak suretiyle çeşit ve isim bakımından ayrılıklar meydana çıkarılmıştır.

Bu araştırmaya göre birbirinden tamamen ayrı olan 38 çorba çeşidi tesbit olunmuştur. Bu çorbaların yapılışları aynı olduğu halde muhtelif yerlerde başka başka isimler aldığı görülmektedir. Meselâ: liste I'de işaret olunduğu gibi ana çorbalardan olan Tatar çorbasına, Azdavay'da kesme çorbası, Araç'ın bazı köylerinde hamur çorbası veya mercimekli hamur çorbası, İnebolu taraflarında mankır çorbası, denildiği gibi mercimekli bulgur çorbasına, Kastamonu ve Seydiler bölgesinde anakız çorbası, Daday köylerinde çakır çorba, arpa yarma çorbasına, Araç köylerinde göce çorbası, veya akdene çorbası, bulamaç çorbasına bazı sahil köylerinde un çorbası, Cide-Şehrebanı taraflarında yumuşak çorba, Taşköprü bölgesinde şaştım çorbası gibi adlar verilmektedir.

Bu isim ayrılıklarını da ilâve edecek olursak Kastamonu ve mülhakatında çorba sayısının 85?e ulaştığını görmekteyiz.

Çorbalardan bahsederken çorbalıkların da nasıl yapıldığına temas etmeden geçemedik. Meselâ: tarhana, bulgur, arpayarması, keşkek, tatar, makarna, erişte, tutmaç ve saire gibi çorbalıkların yapılış çeşitleriyle nevilerini de buraya dercetmiş bulunuyoruz.

Metin okunurken de görüleceği veçhile Kastamonu mutbağında tartıya müstenit ölçü yoktur. Burada kadının tecrübe, izan ve göz ölçüsü hâkimdir. Tartılı ölçü Kastamonu şehir ve kasabalarında bile henüz evlere girmiş değildir.

Biz çorbaları yazarken mahallinden aldığımız tabirleri mümkün mertebe bozmamaya ve aynen kullanmaya çalıştık.

Ahmet GÖKOĞLU

Tariflere ulaşmak için yandaki başlıklara tıklayabilirsiniz.

1. Tarhana Çorbaları   
   • Tarhana Yapımı
   1. Sade Tarhana
   2. {modal article=Kızılcıklı Tarhana}Kızılcıklı Tarhana (Kiren Tarhanası) 
   3. {modal article=Ekşi Tarhana}Ekşi Tarhana  
   4. İri Tarhana
   5. Süt Tarhanası
   6. Ak Tarhana
   • Tarhana Çorbalarının Pişirilmeleri
   1. Sade Tarhana
   2. Pancarlı Tarhana
   3. Su Tarhanası
   • Tarhana Çorbaları Pişirildikten Sonra İçine Katılan veya Doğranan Şeyler
2. Bulgur Çorbaları
• Bulgur Nevileri ve Yapılışları
1. Siyaz ve Gernik Bulguru
2. Buğday Bulguru
3. Mısır Bulguru
• Bulgur Çorbalarının Çeşitleri
1. Sade Bulgur Çorbası
2. Sütlü Bulgur Çorbası
3. Yoğurtlu veya Ayranlı Bulgur Çorbası  
4. Mercimekli Bulgur Çorbası
5. Mısır Bulguru veya Yarması Çorbası
3. Pirinç Çorbaları
• Sade Pirinç Çorbası
• Sütlü Pirinç Çorbası
• Yoğurtlu veya Ayranlı Pirinç Çorbası
• Mercimekli Pirinç Çorbası
4. Terbiyeli Çorba
5. Ecevit Çorbası
6. Toyga Çorbası
7. Yayla Çorbası
8. Arpa Yarması Çorbası
9. Mercimek Çorbaları
• Sade Mercimek Çorbası
• Pirinçli-Bulgurlu Mercimek Çorbası
10. Keşkek Çorbaları
11. Aşure Çorbası
12. Bulamaç Çorbaları
• Sade Bulamaç Çorbası
• Pirinçli Bulamaç Çorbası
• Mercimekli Bulamaç Çorbası
13. Ekşili Bulamaç Çorbası
14. Ekşi Çorba
15. Mısır Bulamacı
16. Nişasta Bulamacı
17. Ovmaç Çorbası
• Sade Ovmaç Çorbası
• Pirinçli Ovmaç Çorbası
18. Miyane Çorbası
19. Tatar Çorbası
20. Makarna Çorbası
21. Erişte Çorbası
22. Tutmaç Çorbası
• Sade Tutmaç Çorbası
• Mercimekli Tutmaç Çorbası
• Pirinçli Tutmaç Çorbası
23. Ekmek Çorbası
24. İrmik Çorbası
    
25. Düğün Çorbası
26. Şehriye Çorbası
27. İşkembe Çorbası
28. Baş Çorbası
29. Tepsi Çorbası
30. Çarpan (Balık) Çorbası  
31. Patates Çorbası  
32. Sebze Çorbası 
33. Kestane Çorbası
• Sade Kestane Çorbası  
• Şekerli Kestane Çorbası   
34. Fasulye Çorbası 
35. Fasulye-Siyaz Çorbası 
36. Gülü Çorbası  
37. Mantar Çorbası  
38. Haşul Çorbası